افزایش سرعت فرونشست زمین در دشت‌های کشور

فردین حکیمی در گفت و گو با ایسنا با اشاره به پدیده مخرب فرونشست زمین گفت: پدیده فرونشست زمین به عنوان یکی از پدیده‌های موثر طبیعی است که با مجموعه‌ای از عوامل انسان‌ساز و طبیعی در ارتباط بوده و خسارات جبران‌ناپذیری بر محیط زیست وارد می‌کند.

حکیمی با بیان اینکه پدیده فرونشست زمین در اغلب دشت‌های ایران در حال رخ دادن است، اظهار کرد: متاسفانه پدیده فرونشست با شروع خشکسالی‌ها و افزایش برداشت آب‌های زیر سطحی تشدید و در چند سال اخیر شتاب بیشتری پیدا کرده و بر اساس گزارش‌ها،  در برخی از مناطق اطراف تهران، میزان آن به بیش از ۳۰ سانتیمتر رسیده است.

وی گفت: بر اساس بررسی‌های صورت گرفته، مهمترین عامل فرونشست زمین در دشت‌های ایران، استحصال بی‌رویه آب زیرزمینی و افت شدید سطح آب زیرزمینی بوده و عدم مدیریت صحیح آن باعث تشدید این پدیده و بروز خسارات جبران ناپذیری در مناطق ایران می‌شود.

مدیرکل حفاظت محیط زیست البرز با اشاره به راهکارهای جلوگیری از ادامه این روند گفت: با کاهش بهره‌برداری از منابع آب زیرزمینی در مناطقی که با نشست زیاد مواجه هستند و از سویی دیگر عدم برداشت شن و ماسه در مناطق بالادست محدوده فرونشست می‌توان از اثر منفی این برداشت‌ها در تغذیه سفره آب زیرزمینی جلوگیری نمود.

وی افزود: برداشت بی‌رویه از منابع آب زیرزمینی در چند ساله اخیر موجب شده که میزان افت سالیانه سطح آب سفره‌های زیرزمینی در اغلب دشت‌های ایران به ویژه استان البرز افزایش یابد و این موضوع باعث گردید بخش‌های زیادی از دشت‌های استان از نظر برداشت آب زیرزمینی، ممنوعه اعلام شود.

حکیمی اضافه کرد: این یعنی در این دشت‌ها بهره‌برداری از منابع آب زیرزمینی بیش از پتانسیل تجدیدپذیر بوده و این امر موجب افت سطح آب زیرزمینی شده و متاسفانه با توجه به بارندگی کنونی، امکان بازگشت به سطح ایستابی گذشته وجود ندارد.

وی خاطرنشان کرد: استفاده بی‌رویه از آب‌های زیرزمینی علاوه بر افت شدید سطح سفره‌های آب زیرزمینی و فرونشست دشت‌ها، بحران دیگری را نیز به صورت کانون‌های گرد و غبار پدید آورده است. موضوعی که در پست‌های جنوبی استان کاملا آشکار و در حال حاضر این دشت‌ها به عنوان کانون‌های داخلی مستعد برای انتشار گرو و غبار تلقی می‌شوند.

حکیمی تصریح کرد: خشکسالی و کاهش نزولات جوی، استحصال بی‌رویه آب‌های زیر زمینی، فقدان مدیریت کارآمد منابع آب زیر زمینی، روش غرقابی سنتی و هدرده آب در کشاورزی و افت سطح ایستابی از عوامل اصلی فرونشست زمین هستند.

منبع:ایسنا