ریشه اصلی شروع منازعات مسلحانه سوریه، آب است

دکتر علی مشهدی دانشیار حقوق عمومی و محیط زیست دانشگاه قم، امروز 22 مهرماه در همایش بین المللی حقوق بین الملل و مخاصمات مسلحانه در مناطق غرب آسیا که در تالار شیخ مفید قم برگزار شد، درخصوص استفاده از آب به عنوان سلاح در مخاصمات مسلحانه خاورمیانه از منظر حقوق بین‌الملل، عنوان کرد: امروزه در منطقه خاورمیانه مسأله آب هر چه زمان می‌گذرد بر اهمیت آن افزوده می‌شود و زمینه‌های درگیری مسلحانه در غرب آسیا به تخریب منابع طبیعی و مسأله آب باز می‌گردد.

وی بیان کرد: یکی از پژوهشگران این حوزه در گزارش خود معتقد بود که بیش از 80 درصد افرادی که به داعش پیوستند به دلیل بیکاری و خشکسالی بوده است.

مشهدی اظهار کرد: طبق گزارش‌های منتشره دلیل اصلی شروع منازعات مسلحانه در سوریه به نحوه توزیع آب توسط مناطق محلی که در شهر درعا وجود داشت باز می‌گردد.

وی افزود: تنش‌هایی که بین دولت‌ها از جمله ایران و عراق، عراق و ترکیه، سوریه و ترکیه، مصر و اتیوپی و پاکستان و هند و غیره وجود دارد ریشه اصلی آن به موضوع آب باز می‌گردد.

مشهدی اظهار کرد: با مشاهده وقایع مختلف، شاهد آسیب رساندن به زیرساخت‌های آب و فاضلاب و شبکه‌های تامین آب شهری و منابع آبی که نیروهای انسانی به آن وابسته است، آلوده کردن آب‌های آشامیدنی در منازعات و تکنیک‌های تغییردهنده محیط زیست هستیم.

وی گفت: در حقوق بشردوستانه، آب به عنوان سلاح و در معنای عام خود، نخستین مساله آلوده نمودن آب آشامیدنی در مخاصمات است که طرفین منازعه مجاز نیستند آب را آلوده کنند حتی با نصب تابلوهای هشدار دهنده، در اسلام، فقها در خصوص استفاده از سم در جنگ بحث‌های مختلفی را انجام داده‌اند و در مجموعه قواعد کنوانسیون‌های لاهه در خصوص به کارگیری سم ممنوعیت ایجاد شده است.

دانشیار حقوق عمومی و محیط زیست دانشگاه قم تصریح کرد: اگرچه در وقایع خاورمیانه متاسفانه این امر یعنی به کارگیری سم در جنگ انجام می‌شود و در جنگ ایران و عراق حمله شیمیایی به آب خرمشهر از جمله این موارد بوده است.

وی افزود: علاوه بر ممنوعیت به کارگیری سم در جنگ، ممنوعیت تخریب و حمله به منابع حیاتی جمعیت غیر نظامی، ممنوعیت حمله به تاسیسات آبی و ممنوعیت استفاده از آب به عنوان تکنیک تغییر دهنده محیط زیست است.

مشهدی تصریح کرد: در یمن نهادهای بین‌المللی گزارش‌های تکان‌دهنده‌ای در خصوص وضعیت یمن از نظر منابع آبی دارند.

وی ادامه داد: همانگونه که دولت ترکیه در اختلاف با عراق تاکید کرد در مقابل نفت به شما آب می‌دهیم نشان می‌دهد که خاورمیانه در سال‌های آینده به شدت وابسته به آب خواهد بود و ماه گذشته این مساله را در گفتمان‌های سیاسی شاهد بودیم.

مشهدی گفت: امیدواریم حقوق بشردوستانه بتواند با اقدامات مناسب زمینه‌ای فراهم کند که این منبع حیاتی در روابط میان دولت‌ها و گروه‌های غیردولتی عاملی برای صلح باشد نه اینکه موجب منازعه شود.

منبع: ايسنا