مایک پمپئو، وزیر خارجه ایالات متحده، پس از انتشار این بیانیه در کنفرانس خبری از وعده و وعیدهای عربستان و امارات متحده عربی مبنی بر جبران کمبود نفت ایران در بازار جهانی انرژی سخن گفت و تصریح کرد که تحریم‌ها بیش از ۱۰ میلیارد دلار از عایدی ایران را کم کرده و عرضه کافی در بازار جهانی نفت وجود دارد و آمریکا قصد دارد فروش نفت ایران را به صفر برساند.

این در حالیست که چین و کره جنوبی، در ماه‌های بعد از بازگشت تحریم‌ها (۱۳ آبان ۹۷) بزرگترین خریداران نفت ایران بودند و از میان خریداران عمده هم تنها چین است که هم خریدار نفت ایران بوده و هم با سیاست‌های دولت آمریکا درباره تحریم ایران به تندی و آشکارا مخالفت کرده است.

این اولین بار نیست که دولت آمریکا به قصد فلج کردن اقتصاد ایران دست به اقدامات سلطه مآبانه زده و با برهم زدن تعادل بازار جهانی و آشفته کردن آن، کینه دیرینه خود را علیه کشور و ملت ایران بروز می‌دهد.

البته باید گفت دولت کنونی آمریکا حساب خاصی در این زمینه باز کرد و از ابتدای حضور دونالد ترامپ این اهداف تبیین شد. خروج یک طرفه از برجام و تشدید تحریم‌ها علیه ایران تیرهایی بود که به قصد از پای انداختن ایران از سوی آمریکا پرتاب شد اما به هدف ننشست.

هر چند میزان فروش نفت ایران در سال‌های متمادی کاهش پیدا کرد اما آنچه اقتصاددانان بر آن هم نظرند این است که ایران راه‌های دور زدن تحریم‌ها را به خوبی اجرا کرده و فروش میانگین ۱.۷ میلیون بشکه در روز گواه این مدعاست.

مخاطرات بازار جهانی نفت بدون ایران

در این شرایط اغلب کارشناسان حوزه اقتصاد معتقدند بازار جهانی انرژی بدون حضور ایران میسر نبوده و امکان بالا رفتن بیش از حد قیمت نفت امری محتمل است. شاهد این مدعا نیز افزایش قیمت نفت در بازار جهانی امروز بود که بیشترین مقدار خود را در سال جاری میلادی با ۳ درصد افزایش تجربه کرد.

علاوه بر این گزینه، نبود توان فنی بیش از اندازه از سوی عربستان و امارات با وجود ادعای افزایش میزان تولید، آداپته شدن پالایشگاه‌های نفتی کشورهایی نظیر ژاپن و چین با نفت خام صادراتی ایران و نیز آشفته شدن معادلات بازار بر اثر تنش ممکن آینده نفتی جهان را با بحران مواجه خواهد کرد.

دیروز فرهاد دژپسند وزیر اقتصاد در مراسم افتتاحیه دوازدهمین نمایشگاه بورس، بانک و بیمه با اشاره به شرایط اقتصادی کشور گفت: جهش قیمت برخی کالاها و به ویژه کالاهای اساسی موجب آسیب شد از همین روی پیش بینی می‌کنیم سال ۹۸ سال خوبی نباشد؛ البته صرف برآوردها و پیش‌بینی‌ها نمی‌تواند برای ما نگرانی ایجاد کند.

حال علیرغم جزئیات مطرح شده در گزارش و فارغ از شرایط اقتصادی امروز و آینده کشور، اگر آنچه مدنظر آمریکاست محقق شود چه پیامدهایی در انتظار ایران خواهد بود؟ یک کارشناس مسائل اقتصادی معتقد است: در صورت بروز این اتفاق، فروش نفت ایران رکود شدیدی را تجربه کرده و جبران خسارت ناشی از کاهش فروش نفت، کشور را دچار چالش‌های متعددی خواهد کرد.

دو راه حل برای جبران کاهش فروش نفت

قاسم نوروزی در گفت و گو با ایسنا، دو راه حل برای جبران کاهش فروش نفت معرفی و پیشنهاد کرده و گفت: با خارج شدن خریداران فعلی نفتی یا ایران باید به دنبال شرکای جدید باشد و یا اینکه سهم دیگر شرکایی که با آنها ارتباط دارد را افزایش دهد که مورد دوم در آن شرایط بعید به نظر می‌رسد.

نوروزی، تأثیر مستقیم و منفی پایین آمدن درآمد نفتی کشور را متوجه بودجه کشور دانست و تصریح کرد: چالش دار شدن بودجه کشور به این معناست که تمام برنامه‌های عمرانی، توسعه‌ای، زیرساختی و تولیدی دچار چالش شده و کاهش پیدا خواهد کرد.

عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد قائمشهر، پیامدها و عواقب ناشی از کاهش درآمد نفتی کشور را اینگونه برشمرد: کاهش ذخایر ارزی، کاهش ارزش پول ملی، افزایش قیمت ارز در بازار، اعمال تورم وارداتی روی کالاها و خدمات، افزایش تورم داخلی، کاهش سرمایه گذاری خارجی و رکود در جذب سرمایه خارجی، رکود تولید در کشور و عدم اطمینان نسبت به اقتصاد و شرایط کشور ار سوی مردم تبعات منفی حاصل از این اتفاق خواهد بود.

بهترین گزینه برای پاسخگویی در کوتاه مدت سرمایه گذاری در بخش گردشگری است

نوروزی با تصریح اینکه دولت باید پیشتر از این جایگزین‌هایی برای نفت پیدا می‌کرد و پیش بینی چنین روزی در تدابیر و تمهیدات لحاظ می‌شد، خاطرنشان کرد: اغلب راهکارهای جایگزین موجود نظیر سرمایه گذاری در بخش‌های صنعت، کشاورزی و خدمات طرح‌های بلندمدت بوده و بهترین گزینه برای پاسخگویی در کوتاه مدت سرمایه گذاری در بخش گردشگری است.

این استاد دانشگاه با اشاره به اینکه در مباحث جهانی اقتصاد، فارغ از صنایع الکترونیکی، صنعت گردشگری پس از نفت و خودرو در رتبه سوم قرار دارد، تاکید کرد: علیرغم اینکه زمان برای سرمایه گذاری کوتاه مدت در این بخش از دست رفته اما با توجه به پتانسیل‌های ایران در گردشگری و قرارگیری در ردیف ۱۵ کشور اول دارای ظرفیت این حوزه در دنیا و همچنین شرایط کنونی اقتصادی کشور، بهترین راهکار برای خروج از شرایط تشدید تحریم‌ها، سرمایه گذاری در این بخش خواهد بود.

انتهای پیام