احمد لاهیجان‌زاده در نشست مجازی “گشت اقیانوس‌شناسی کاوشگر خلیج فارس در خلیج فارس و دریای عمان”  با اشاره به اقدامات پژوهشگاه اقیانوس شناسی در زمینه اجرای گشت‌های تحقیقاتی در خلیج فارس و دریای عمان گفت: در حال حاضر کنوانسیون‌های مختلف بین المللی چون «کنوانسیون بین‌المللی جلوگیری از آلودگی ناشی از کشتی‌ها (مارپل)» و «کنوانسیون بین‌المللی کنترل و مدیریت آب توازن کشتی‌ها» ایجاد شده است.
وی اضافه کرد: در کنار این اقدامات، مناطقی در محیط‌های آبی به نام «مناطق دریای ویژه» از سال ۱۹۷۶ تعریف و در سال‌های ۱۹۸۹ تا ۱۹۹۱ طی برگزاری جلسات متعددی دستورالعمل‌هایی برای آن تدوین شد.
لاهیجان‌زاده اهمیت این مناطق ویژه دریایی را از لحاظ اقتصادی، اجتماعی و ملی دانست و گفت:‌ این نامگذاری با تاکید بر کاهش آسیب‌پذیری محیط دریایی و محافظت از آن‌ها در برابر فعالیت‌های انسانی انجام شده است.
وی به فعالیت و اقدامات کنوانسیون حقوق دریا اشاره کرد و یادآور شد: این کنوانسیون اعلام کرده است که کشورهای ساحلی در کنار ایجاد مناطق ویژه اقتصادی، برخی نقاط را به عنوان مناطق دریایی ویژه معرفی کنند تا آسیب‌های کمتری به اکوسیستم دریا وارد شود.
معاون محیط زیست دریایی و تالاب‌های سازمان حفاظت محیط زیست خلیج فارس و دریای عمان را یکی از مناطق دریایی ویژه دانست و خاطر نشان کرد: این دو منطقه در پنجاه و ششمین جلسه سازمان بین‌المللی دریانوردی (IMO) در سال ۲۰۰۷ به عنوان مناطق دریایی ویژه مطرح شدند و به تصویب رسید بنابراین به این دو منطقه باید توجه ویژه‌ای شود چراکه این دو منطقه آبی هشت تا ۹ کشور را تحت پوشش قرار می‌دهند.
لاهیجان‌زاده، ماندگاری آب در دریای عمان و خلیج فارس را از مهمترین دلایل قرار گرفتن این مناطق در رده مناطق ویژه دریایی عنوان کرد و یادآور شد: خلیج فارس یک محدوده آبی بسته است که تنها از طریق تنگه هرمز به محیط بیرون راه دارد و چرخه آبی آن دربازه زمانی چهار تا شش سال است.
به گفته وی هشت منطقه دیگر چون «دریای بالتیک»، «دریای سیاه»، «دریای سرخ»، «خلیج عدن»، «قطب جنوب»، «دریای مدیترانه»، «دریای شمال» و «آب‌های ساحلی عمان» از سوی IMO به عنوان مناطق دریایی ویژه انتخاب شده‌اند.
معاون محیط زیست دریایی و تالاب‌های سازمان حفاظت محیط زیست در ادامه اظهار کرد: در حالی که در مناطقی چون دریای بالتیک، سیاه و مدیترانه سختگیری‌های زیادی برای حفاظت از آن‌ها شده است اما در دریای عمان و خلیج فارس این سختگیری‌ها وجود ندارد؛ به گونه‌ای که در مناطق ویژه باید کشتی‌ها با سوختی با میزان گوگرد مشخص وارد شوند ولی ما اجازه می‌دهیم شناورها با هر سوختی وارد محیط‌های آبی شوند.
لاهیجان‌زاده با اشاره به اجرای گشت‌های تحقیقاتی در خلیج فارس و دریای عمان با بیان اینکه بزرگترین گشت‌های تحقیقاتی مربوط به سال ۲۰۰۵ می‌شود،‌ گفت: از این زمان تاکنون اجرای این طرح تحقیقاتی با مسایل سیاسی گره خورده ولی از نظر دسترسی به شناور تحقیقاتی،‌ محققان و انجام آنالیزها کشور مستقل شده است.
منبع: ايسنا