به نقل از مدیکال‌اکسپرس، محققان داده‌های ۵۰۰ هزار نفر با متوسط سن ۵۸ سال از Biobank UK (مطالعه طولانی‌مدت بیوبانک در انگلستان که سهم مربوطه از استعداد ژنتیکی و قرار گرفتن در معرض محیط در ایجاد بیماری را بررسی می‌کند) را تجزیه‌وتحلیل کردند و دریافتند: به‌طور متوسط در چهار سال، افرادی که سطح قند خون آنان از مقدار طبیعی بالاتر است، ۴۲ درصد بیشتر در معرض افت شناختی هستند و به‌طور متوسط  در هشت سال، ۵۴ درصد بیشتر به زوال عقل عروقی (زمانی که خون‌رسانی محدود به مغز به یاخته‌های این اندام آسیب می‌رساند) مبتلا می‌شوند.

این نتایج پس از در نظر گرفتن سایر عوامل تاثیرگذار مانند سن، محرومیت، استعمال دخانیات، شاخص توده بدن (BMI) و اینکه آیا شرکت‌کنندگان به بیماری قلبی و عروقی مبتلا هستند یا خیر به‌دست‌آمده است.

در افراد پیش دیابت، قند خون بیش‌ازحد معمول بالاست، اما به‌ اندازه‌ای بالا نیست که آن را در گروه دیابت نوع ۲ قرار دهند و این بدان معناست که این افراد بیشتر در معرض خطر ابتلا به دیابت هستند.

دکتر ویکتوریا گارفیلد، محقق اصلی این بررسی گفت: تحقیقات ما ارتباط احتمالی بین افزایش سطح قند خون (پیش دیابت) و افزایش خطرات کاهش شناخت و زوال عقل عروقی را نشان می‌دهد. این بررسی به‌عنوان مطالعه مشاهده‌ای نمی‌تواند ثابت کند که سطح قند خون بالاتر باعث بدتر شدن سلامت مغز می‌شود. بااین‌حال، معتقدیم ارتباط موثری وجود دارد که باید بیشتر بررسی شود.

تحقیقات قبلی ارتباط بین نتایج افت شناختی و دیابت را یافتند، اما این بررسی برای اولین بار نشان می‌دهد که چگونه سطح قند خون بالا که دیابت نیست ممکن است بر سلامت مغز تاثیر داشته باشد.

محققان در این تحقیق، میزان مختلف قند خون یا شاخص قندخونی (مقدار قندی را نشان می‌دهد که پس از مصرف کربوهیدرات‌ها در واحد زمان در بدن آزاد می‌شود) را با عملکرد در آزمایش‌های شناختی در زمان، تشخیص زوال عقل و ساختار مغزی با اسکن MRI مغز بررسی کردند.

لازم به ذکر است، هر یک از این اقدامات به زیرمجموعه‌های کوچک‌تر از نمونه Biobank محدودشده بود، برای مثال تنها ۱۸ هزار و ۸۰۹ شرکت‌کننده در آزمون شناخت پیگیری شدند.

در ابتدا شرکت‌کنندگان آزمایش HbA۱c(هموگلوبین‌ای‌وان‌سی) را انجام دادند که این آزمایش، میانگین سطح قند خون طی دو تا سه ماه گذشته را تعیین می‌کند. شرکت‌کنندگان بر اساس نتایج به پنج گروه سطح کمتر از نرمال قند خون، مقدار طبیعی قند در خون، پیش دیابت و دیابت تشخیص داده نشده و بیماری دیابت تقسیم شدند.

محققان از داده‌های ارزیابی مکرر حافظه بینایی استفاده کردند تا مشخص کنند شرکت‌کنندگان افت شناختی پیداکرده‌اند یا خیر. اگرچه میزان مطلق افت شناختی کم بود، اما احتمال کاهش شناختی به ترتیب ۴۲ و ۳۹ درصد در افراد مبتلابه پیش دیابت و دیابت نیز مشاهده شد.

محققان با بررسی تشخیص‌های زوال عقل دریافتند که پیش دیابت با احتمال بالاتر زوال عقل عروقی مرتبط است که نوعی رایج زوال عقل ناشی از کاهش جریان خون در مغز است اما با بیماری آلزایمر مرتبط نیست. در این میان، افراد دیابتی سه برابر بیشتر از افرادی که سطح قند خون آنان طبیعی است، به زوال عقل عروقی مبتلا می‌شوند و همچنین بیشتر در معرض ابتلا به بیماری آلزایمر هستند.

نیشی چاتورودی، محقق ارشد این بررسی افزود: خطرات کاهش شناختی و زوال عقل در این گروه سنی نسبتا جوان بسیار کم است و موارد مرتبط با افزایش قند خون تاثیر اندکی در این افراد خواهد داشت. موضوع مهم، بررسی این مطلب است که آیا این اثرات با افزایش سن ادامه می‌یابد و یا اینکه بر روی سلامتی آنان تاثیر بیشتری خواهد گذاشت.

نتایج اسکن مغزی ۳۵ هزار و ۴۱۸ شرکت‌کننده در بیوبانک انگلستان نشان داد که پیش دیابت تا حدودی با هیپوکامپ کوچک‌تر مرتبط است و ارتباط زیادی با ضایعات روی مغز (white matter hyperintensities, WMHs) دارد و هردو با اختلال شناختی مربوط به سن مرتبط هستند.

محققان گفتند: با افزایش فشارخون می‌توان برخی از این تفاوت‌ها را  توضیح داد، زیرا احتمالا افرادی که از داروهای ضد فشارخون استفاده می‌کنند دارای WMH بیشتر و حجم هیپوکامپ کمتر هستند.

محققان افزودند: استفاده از این داروها به‌جای تاثیر معکوس بر مغز می‌تواند شاخص فشارخون درمان‌نشده باشد. افراد مبتلابه پیش دیابت می‌توانند با داشتن یک رژیم غذایی سالم و متعادل، تحرک بیشتر و داشتن وزن مناسب خطر ابتلا به دیابت نوع ۲ را کاهش دهند.

یافته‌های این بررسی در نشریه Diabetes, Obesity and Metabolism منتشر شده است.

انتهای پیام

منبع:ایسنا