محیط‌بانان با وجود سختی‌های کار فراوان و دشواری‌های متعدد هنوز نتوانسته‌اند از کمترین حقوق خود برخوردار باشند و همواره مشکلات این قشر از سوی متولیان و مسئولان نادیده گرفته شده و حتی اخیراً مطرح شدنش نیز غیرمجاز اعلام شده است.

فعالان این حوزه هنوز از حمایت‌های لازم و شایسته‌ برخوردار نیستند و این در حالیست که شهادت محیط‌بانان در سال‌های اخیر می‌بایست برای توجه بیشتر متولیان و مسئولان به این حوزه کافی می‌بود.

با این اوصاف شاید کمتر محیط‌بانی نیز بتواند درد و دلهایش را به گوش مسئولان و آحاد جامعه برساند، نمونه بارز آن مشکلاتی بود در گفت‌وگو با برخی محیطبانان استان شنیدیم ولی متولیان محیط زیست یزد به بهانه وجود بخشنامه‌ای از سوی دولت، آنها را حذف و سانسور و فریاد این حافظان سبز را در گلو خفه کردند.

فارغ از کمبود بسیار قابل توجه امکانات و به روز نبودن تجهیزات محیطبانان یزدی در مقابله با شکارچیان و محدوده وسیع فعالیتی آنان به علت کمبود نیرو، هنوز هم قانون حمل و به کارگیری سلاح توسط محیطبانانی که جانشان را برای حفظ محیط زیست ما در سبد اخلاص قرار می‌دهند،مشکل لاینحلی شده که بعضاً نیز منجر به شهادت این قشر ایثارگر شده است.

موضوع بکارگیری سلاح، درد و دلی است که محیطبانان یزد همواره از آن به عنوان یک کم‌توجهی بزرگ به این قشر یاد می‌کنند و معتقدند سختگیری‌های استفاده از سلاح و بازخواست‌های پس از آن و ناتوانی محیط‌بان در دفاع از خود در این باره، منجر می‎شود تا محیط‌بانان حتی برای دفاع از جان خود استفاده نکردن از سلاح را ترجیح دهند؛‌ مسئله‌ای که متولیان محیط زیست یزد نیز در مقابل آن پاسخگو نیستند و در پاسخ به خبرنگار ایسنا چنین جواب دادند؛

«تعداد محیط‌بانان در یزد برابر چارت سازمانی نزدیک به 145 نفر است که 47 درصد آن محقق شده است و این تعداد محیط‌بان با تمام توان پای کار هستند. مجوز اخذ شده استخدام برای کل محیط‌زیست کشور، سالانه 250 نفر محیط‌بانان برای مدت ۱۰ سال است و برای  استان یزد امسال تعدادی سهمیه در نظر گرفته شده که پس از قبولی در تست‌های ورزشی، آزمون‌های شفاهی و مصاحبه و گزینش، به جامعه محیط بانی استان افزوده خواهند شد.

محیط‌زیست متعلق به همه آحاد جامعه است و با توجه به تاکید سازمان و بهره‌مندی از ۸۰ میلیون جمعیت کشور به عنوان محیط‌بان است، امیدواریم با فرهنگ‌سازی و ترویج فرهنگ زیست محیطی، شعار “هر ایرانی، یک محیطبان” محقق شود.

از محیط‌بانان به عنوان نیروهای خط مقدم محیط زیست یاد می‌شود و کلیه محیط‌بانان استان قانون بکارگیری سلاح، اصول گشت‌زنی و غیره را آموزش دیده‌اند و امیدواریم با بازنگری در قانون استفاده از سلاح توسط محیطبانان، دغدغه‌های آنان در این عرصه است، حل شود و در سال جدید شاهد اتفاقات خوبی در عرصه محیطبانی باشیم.»

البته محیط زیست استان یزد تنها به این پاسخ نیز بسنده نکرد بلکه از مطرح شدن مشکلات از سوی محیط‌بانان نیز امتناع کرد و تنها پاسخی را ارائه دادند که هیچ‌گونه اشاره‌ای به مشکلات این قشر نکرده است؛ گویا عزمی برای رفع مشکلات این قشر وجود ندارد و قرار است با پاک کردن صورت مساله، بر مشکلات این قشر مظلوم پوششی از بی‌اعتنایی بکشند.

اما مسئله اصلاح قانون به کارگیری را که مطالبه‌ای طولانی از سوی این قشر بوده است با مجلسی‌ها نیز درمیان گذاشتیم، شاید اصلاحات قانونی توسط مجلس بتواند این قشر را مورد توجه قرار دهد؛ «محمدصالح جوکار» رئیس کمیسیون شوراها و امور داخلی و نماینده مردم یزد در مجلس در گفت‌وگو با خبرنگار ایسنا، در مورد بحث قوانین دست و پاگیر حمل سلاح توسط محیط‌بانان، اظهار می‌کند: قانون به کارگیری سلاح در کشور هم برای نیروهای مسلح و نیروی انتظامی و گارد حفاظت محیط زیست وجود دارد.

وی اضافه می‌کند: اگر در جایی از این قانون، اشکالی وجود دارد باید دستگاه‌های مرتبط پیشنهادات خود را ارائه دهند تا بتوانیم اصلاحی در این باره داشته باشیم و یقیناً برای ما حفاظت از جان محیط‌بانان بسیار حائز اهمیت است.

این مسئول با تاکید بر این که حمایت از افرادی که از محیط زیست و حیات وحش به عنوان شرط اساسی ابقای همه مردم نگهداری می‌کنند، مطلوب ماست، می‌گوید: ما موظف به حمایت هستیم و اگر مشکلی در این باره وجود دارد باید دنبال و اصلاحات مربوطه انجام شود.

فرمانده یگان حفاظت محیط زیست کشور نیز سال گذشته در مورد شرط صدور حکم حمل سلاح برای محیط‌بانان، گفته بود که حکم حمل سلاح برای محیط‌بانان تنها زمانی صادر می‌شود که محیط‌بان دوره آموزشی قانون به‌کارگیری سلاح را گذرانده باشد.

سرهنگ «جمشید محبت‌خانی» در گفت‌وگو با ایسنا با اشاره به این که حکم حمل سلاح برای محیط‌بانانی که آموزش قانون به‌کارگیری سلاح را ندیده باشند، صادر نمی‌شود، اظهار کرده بود: حکم حمل سلاح محیط‌بانان شش ماه اعتبار دارد. زمانی‌که فرمانده یگان استان‌ها برای تمدید این حکم به سازمان حفاظت محیط زیست مراجعه می‌کند، ما اطمینان پیدا می‌کنیم که آیا محیط‌بان دوره آموزشی قانون به‌کارگیری سلاح را در معاونت آموزش ناجا گذرانده است یا خیر؟

وی در بخش دیگری نیز بیان کرده بود که با توجه به فرِار بودن متن این قانون، باید به‌صورت مداوم برای محیط‌بانان تکرار شود بنابراین در قالب کتاب‌های جیبی برای محیط‌بانان آماده شده است تا بتوانند مدام متن قانون به‌کارگیری سلاح را مرور کنند.

با این وجود، اخیراً هم اصلاحاتی به نفع محیط زیست انجام شده که در خصوص اجرایی شدن قوانین موجود هم باید اهتمام شود؛ قانونی که مفاد آن قابل مشاهده است و امیدوار هستیم با اجرای آن بخشی از این مشکلات کاسته شود.

در پایان نیز خالی از لطف نیست که به پیام تبریک مدیر کل حفاظت محیط زیست استان یزد به مناسبت روز محیط‌بان را حسن ختام این گزارش کنیم؛

«نیره پورملائی» همزمان با میلاد با سعادت حضرت علی بن موسی الرضا(ع) و روز ملی محیط بان، با گرامیداشت یاد و خاطره شهدای محیط بان، در پیامی ضمن تبریک این روز، گفت: «فداکاری، دلسوزی و از خودگذشتگی محیط بانان برای دفاع و صیانت از حریم مقدس طبیعت و تنوع زیستی با هیچ معیار و میزانی جبران شدنی نیست و این مناسبت فرصت مغتنمی است که ثمره‌ی زحمات و تلاش های خالصانه‌ی محیط بانان عزیز که حافظان راستین عرصه ها و مواهب لایزال الهی هستند و به عنوان پاسداران طبیعت، با عشق، علاقه و شجاعت از عرصه های طبیعی و زیست بوم حیات بخش کشور و گونه های گیاهی و جانوری و ارزش‌های تنوع زیستی حفاظت و حراست می کنند را ارج بنهیم.

محیط بانان سنگرداران حفاظت و حراست از انفال الهی و طبیعت ارزشمند خدادادی هستند و چه بسا در این راه جان عزیزشان را نیز فدا کرده اند، آن ها نیروهایی هستند که فقط به دلیل عشق به طبیعت کشورشان، شرایط سخت و دشوار را تحمل می کنند و فعالیت در عرصه های طبیعی کشورمان را بر عهده دارند.

اینجانب بر خود لازم می دانم میلاد با سعادت حضرت امام رضا (ع ) و روز محیط بان را بر این قشر زحمتکش و دوستداران و حافظان طبیعت تبریک عرض نموده و از تلاشهای شبانه روزی محیط بانان، این پاسداران و حافظان محیط زیست که سرسبزی ایران اسلامی همواره مرهون جانفشانی و ایثار آنان بوده تقدیر و تشکر کرده و از درگاه ایزد منان برای کلیه محیط بانان آرزوی سعادت، سلامتی و توفیق روز افزون در راه پاسداری و حفاظت از محیط زیست را آرزومندم و برای شهدای محیط زیست کشور که با خون خود طبیعت سبز ایران اسلامی را آبیاری نمودند طلب رحمت و مغفرت می نمایم.

منبع:ايسنا